Op de werkvloer kunnen verschillende rechten elkaar ontmoeten. Zo’n ontmoeting gaat niet altijd van een leien dakje. De werkgever heeft bijvoorbeeld het recht om zijn werknemers te controleren. Hij mag nagaan of ze wel met het werk bezig zijn en of ze de gemaakte afspraken naleven. Daartegenover staat dan weer het recht op privacy waarvan de werknemers genieten. Het is belangrijk om hier een goed evenwicht tussen te vinden, want lang niet alle controlemiddelen zijn toegestaan.

Privacy op de werkvloer

Het wordt steeds eenvoudiger om werknemers te controleren. Bedrijfswagens kunnen worden uitgerust met een volgsysteem, volgsoftware kan registreren wat werknemers doen, apps kunnen telefoongesprekken opnemen en webcams kunnen zelfs tot in de woonkamer van het personeel kijken.

Dat het kan, wil echter nog niet zeggen dat het mag. De werkgever moet namelijk rekening houden met de privacyregels. Men spreekt vaak privacy op de werkvloer, maar weet dat het recht op privacy veel ruimer is. Ook wanneer werknemers bijvoorbeeld met een bedrijfswagen aan de slag zijn of als ze thuis aan het werk zijn, hebben ze recht op privacy.

Strenge regels bij het controleren van werknemers

Voor de werkgever is het toegestaan om werknemers te controleren, maar er moet wel aan een aantal voorwaarden zijn voldaan. Deze voorwaarden zijn opgenomen in de AVG (Algemene verordening gegevensbescherming) en in de UAVG (Uitvoeringswet AVG). Een van de voornaamste zaken is dat de werkgever een gerechtvaardigd belang moet hebben, een belang dat zwaarder doorweegt dan de belangen van de werknemer. Dit wil zeggen dat er een belangenafweging moet worden gemaakt. Daarnaast moet de controle noodzakelijk zijn en mogen er geen minder ingrijpende manieren zijn om de doelstellingen te bereiken.

Bovendien moet de werkgever zijn werknemers informeren. Hij moet duidelijk aangeven hoe hij controleert en waarop hij controleert. In de praktijk is het opstellen van een protocol, bijvoorbeeld een internetprotocol of een e-mailprotocol, heel belangrijk. Zelfs met dergelijke protocollen blijft het echter nodig om het recht op privacy actief te bewaken. Als de zakelijke mailbox bijvoorbeeld wordt gecontroleerd en duidelijk een privémail bevat, dan mag de werkgever deze mail niet lezen.

Heimelijk controleren van werknemers

Het bovenstaande wil echter niet zeggen dat heimelijke controles helemaal verboden zijn. Soms zijn heimelijke controles de enige manier om wanpraktijken op het spoor te komen. Aan dergelijke controles worden echter nog strengere eisen gesteld. Zo moet er vooraf al een redelijke verdenking zijn. Verder mogen heimelijke controles enkel incidenteel gebeuren – het is de uitzondering en niet de regel – en moeten werknemers na de controle alsnog op de hoogte worden gebracht.

Gevolgen van het onrechtmatig controleren van werknemers

Als een werkgever een inbreuk begaat op deze regels, kan dat verregaande gevolgen hebben. Zo riskeert de werkgever dat de Autoriteit Persoonsgegevens ingrijpt en een torenhoge boete oplegt, wat mogelijk ook in negatieve persaandacht resulteert.

Daarnaast kan het ontslag worden aangevochten, omdat de bewijzen op een onrechtmatige manier zijn verkregen. Werknemers kunnen zo recht hebben op een flinke ontslagvergoeding. Voor werknemers die denken dat ze onterecht zijn ontslagen, is het inschakelen van een gespecialiseerde advocaat aan te raden. Hiervoor kunnen ze onder meer terecht bij Joosten Advocaten, waarbij de ontslagadvocaat Amsterdam als uitvalsbasis heeft. Men is er gespecialiseerd in onder meer letselschade en arbeidsrecht.